Άρθρα


PROPERTY FOUNDERS

Νέος Νόμος για τις Μισθώσεις (2026): Ταχύτερη Απόδοση Ακινήτων με Προστασία Ενοικιαστών

Από 1η Ιανουαρίου 2026, θεσπίζεται ένα νέο πλαίσιο για τις μισθώσεις ακινήτων στην Ελλάδα. Η σημαντικότερη αλλαγή αφορά στην άμεση απόδοση του μισθίου στον ιδιοκτήτη μετά τη λήξη της σύμβασης, χωρίς δικαστική παρέμβαση, με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας και τη μείωση του κόστους για όλες τις πλευρές. Παρακάτω θα βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση του νέου νομικού καθεστώτος.


Ποιος θα εκδίδει πλέον τη «Διαταγή Απόδοσης Μισθίου»;

Από την 1.1.2026 οι διαταγές απόδοσης μισθίου θα εκδίδονται από ειδικά πιστοποιημένους δικηγόρους – μέλη του δικηγορικού συλλόγου της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο. Αυτό θα γίνεται με την ίδια λογική σύμφωνα με την οποία η δημοσίευση των διαθηκών θα γίνεται ταχύτατα πλέον από τους συμβολαιογράφους και
όχι από τους δικαστές, κάτι που οδηγούσε σε πολύμηνες άνευ λόγου καθυστερήσεις.
 
Θα μπορεί δηλαδή ο εκμισθωτής ή ο δικηγόρος του, να αναθέσουν σε ένα γνωστό τους δικηγόρο να εκδώσει μια διαταγή απόδοσης μισθίου;

Όχι βέβαια! Ο δικηγόρος στον οποίο θα ανατίθεται η μελέτη του φακέλου και η υπογραφή της διαταγής θα προσδιορίζεται απρόσωπα από τη Γραμματεία του οικείου Δικαστηρίου, από ειδικό κατάλογο πιστοποιημένων δικηγόρων που καταρτίζεται από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, όπως ήδη συμβαίνει με τον ιδιαίτερα επιτυχημένο νέο θεσμό του ορισμού δικηγόρων για την ταχύτατη πλέον εξάλειψη προσημειώσεων.

Πως θα εξελίσσεται η περαιτέρω διαδικασία;

Η σχετική αίτηση έκδοσης διαταγής απόδοσης μισθίου θα συντάσσεται και θα υπογράφεται από το δικηγόρο των εκμισθωτών, και θα παραδίδεται στον οριζομένο με την παραπάνω διαδικασία δικηγόρο μαζί με τον φάκελο των δικαιολογητικών εγγράφων και το γραμμάτιο προείσπραξης της καθορισμένης από το νόμο αποζημίωσής του.

Ο ορισθείς δικηγόρος θα έχει δεκαήμερη προθεσμία να ελέγξει την πληρότητα και νομιμότητα των εγγράφων του φακέλου και την πάροδο του τριμήνου προειδοποίησης του ενοικιαστή, και εφόσον  όλα έχουν καλώς, θα υπογράφει το κείμενο της διαταγής, στο οποίο ρητά θα αναφέρεται αφενός ότι αυτή θα μπορεί να εκτελεστεί μόνον μετά την πάροδο διμήνου από την κοινοποίησή της και αφετέρου ότι ο ενοικιαστής δικαιούται εντός προθεσμίας 15 εργασίμων ημερών να ασκήσει ανακοπή κατά της διαταγής για οποιοδήποτε βάσιμο λόγο.

Το πρωτότυπο της διαταγής θα κατατίθεται από το δικηγόρο στη Γραμματεία του αρμόδιου Πρωτοδικείου, η οποία θα τη δημοσιεύει και θα εκδίδει τον εκτελεστό  τίτλο της, που ονομάζεται «Απόγραφο», το οποίο θα παραδίδεται στο δικηγόρο του εκμισθωτή αφού υποβάλλει σχετική αίτηση και καταβάλλει τα σχετικά τέλη απογράφου.

Ο δικηγόρος του εκμισθωτή θα εκδίδει αντίγραφο από το εκτελεστό απόγραφο, το οποίο θα το επιδίδει με δικαστικό επιμελητή στο μισθωτή, με εντολή να αποδώσει το ακίνητο εντός διμήνου από την κοινοποίησή του.

Πόσο χρόνο θα έχει δηλαδή συνολικά ο ενοικιαστής στη διάθεσή του για να βρει άλλο σπίτι ή κατάστημα;

Με τη νέα ρύθμιση ο ενοικιαστής έχει από το νόμο, και χωρίς καμιά ενέργεια ή δαπάνη του, τουλάχιστον έξι (6) μήνες στη διάθεσή του για να μεριμνήσει για τη μεταγκατάστασή του. Συγκεκριμένα έχει το τρίμηνο της εξώδικης προειδοποίησης, έχει ένα και πλέον μήνα για την σύνταξη και υποβολή της αίτησης, ορισμό δικηγόρου από τη Γραμματεία του Δικαστηρίου, παράδοση, επεξεργασία, έκδοση και δημοσίευση της
διαταγής, αίτηση για έκδοση του απογράφου της, σύνταξη του αντιγράφου και επίδοσή του, και έχει δύο ακόμη μήνες ως προθεσμία εκτέλεσης της διαταγής. Έχει δηλαδή ο ενοικιαστής εξασφαλισμένο τουλάχιστον ένα πλήρες εξάμηνο, εγγυημένο αυτόματα από τον ίδιο το νόμο, και κυρίως αδάπανο για αυτόν,  χωρίς δηλαδή να χρειαστεί να κάνει ο ίδιος την παραμικρή ενέργεια και να υποβληθεί στο παραμικρό έξοδο, σε αντίθεση με τον ιδιοκτήτη οποίος θα πρέπει, εξ αιτίας της αντισυμβατικής άρνησης του ενοικιαστή του να του αποδώσει το ακίνητό του, όπως έχει υποχρέωση, να επιβαρυνθεί με τις αμοιβές δικηγόρου και δικαστικού επιμελητή  προκειμένου να επιτύχει το αυτονόητο!

Επιπλέον αν ο ενοικιαστής χρειάζεται και άλλο χρόνο και ο εκμισθωτής δεν συμφωνεί, τότε μπορεί να ασκήσει ανακοπή αλλά και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, όπως και προσωρινή διαταγή μη εκτέλεσης της απόφασης από τον Πρόεδρο Υπηρεσίας του αρμόδιου Δικαστηρίου, ζητώντας περαιτέρω παράταση του χρόνου απόδοσης για οποιοδήποτε βάσιμο λόγο που μπορεί να πιθανολογήσει.   

Η νέα ρύθμιση κατηγορείται ότι αφήνει απροστάτευτους τους ενοικιαστές και εξομοιώνει εκείνους που πληρώνουν και θέλουν να παραμείνουν στο ακίνητο με τους κακοπληρωτές.

Όχι βέβαια! Πρώτον, καθιερώνει τρίμηνη προθεσμία υποχρεωτικής εξώδικης πρόσκλησής τους για απόδοση του ακινήτου, εξαπλάσια σε σχέση με την ισχύουσα προθεσμία εξώδικης πρόσκλησης στην περίπτωση μη καταβολής μισθωμάτων.

Δεύτερον, καθιερώνει δίμηνη προθεσμία εκτέλεσής της μετά την επίδοσή της προς τον ενοικιαστή, τριπλάσια σε σχέση με την ισχύουσα προθεσμία εκτέλεσης στην περίπτωση της μη καταβολής ενοικίων.

Τρίτον, αν ο ενοικιαστής χρειάζεται περισσότερο χρόνο από ένα εξάμηνο, όπως είπαμε, μπορεί να επιτύχει και περαιτέρω παράταση του χρόνου απόδοσης με τα κλασικά ένδικα μέσα.

Γιατί είναι αναγκαία η ύπαρξη αυτής της δικονομικής ρύθμισης, αφού όταν λήγει μια μίσθωση, ο ενοικιαστής είναι υποχρεωμένος να αποδώσει το μίσθιο στον ιδιοκτήτη του; 

Η μίσθωση ενός ακινήτου, είναι μια ενοχική σχέση του αστικού δικαίου, που όπως έχει αρχή, έτσι πρέπει να έχει και τέλος, αλλιώς η ιδιοκτησία χάνει το περιεχόμενό της και της μένουν μόνον τα φορολογικά βάρη! Όπως έχει δικαιώματα και ανάγκες ο ενοικιαστής ενός ακινήτου, έτσι έχει και ο ιδιοκτήτης του,  ο οποίος έχει δικαίωμα να ζητήσει τη χρήση του ακινήτου του όταν το χρειάζεται π.χ. για να το ιδιοκατοικήσει, να το εκσυγχρονίσει ή να το πουλήσει, ή και για οποιοδήποτε άλλο λόγο, π.χ. όταν η συμπεριφορά ενός ενοικιαστή προβληματίζει όχι μόνον τον ίδιο αλλά και άλλους ενοικιαστές ή συγκατοίκους του κτιρίου. 
 
Όμως η λήξη του χρόνου μιας μίσθωσης, στην πράξη τυπικά και μόνον δημιουργεί στον ενοικιαστή υποχρέωση απόδοσης του ακινήτου, αφού στην πραγματικότητα ουδείς σχεδόν αισθάνεται υποχρεωμένος να σεβαστεί την υπογραφή του και να αποδώσει το μίσθιο ακίνητο στον ιδιοκτήτη του, στο χρόνο που έχει συμφωνηθεί, αν αυτό δεν τον «βολεύει», και αφού ευκολότατα μπορεί να τον ταλαιπωρήσει στα δικαστήρια επί σειρά ετών! 

Θα έπρεπε λοιπόν να υπάρχει ως προς το θέμα αυτό μια ισόρροπη κοινωνικά ρύθμιση, όπως αυτή που μόλις τώρα νομοθετήθηκε, που να εξασφαλίζει τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα και των δύο πλευρών.

Επιτρέπεται πρόωρη καταγγελία μίσθωσης κατοικίας λόγω ιδιοκατοίκησης ή πώλησής της;

Όχι βέβαια! Ο συμβατικός χρόνος της μίσθωσης, αλλά και σε κάθε περίπτωση η νόμιμη αρχική τριετία, είναι απαραβίαστα χρονικά όρια προστασίας των ενοικιαστών. Άλλωστε η δυνατότητα  καταγγελίας μίσθωσης κατοικίας «για ιδιοκατοίκηση» καταργήθηκε στη χώρα μας από το 1994, μαζί με τις αναγκαστικές παρατάσεις των μισθώσεων κατοικιών και θεσπίστηκε η τριετία ως ελάχιστος χρόνος διάρκειάς τους.


--

Μισθώσεις Κατοικιών


ΓΕΝΙΚΑ. Όλες οι παλαιές και νέες μισθώσεις κύριας κατοικίας, διέπονται σήμερα αποκλειστικά από τις γενικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, και από το άρθρο 2 του ν.1703/1987 (όπως αντικαταστάθηκε. με το άρθρο 1 παρ.5 του ν.2235/94), το οποίο ορίζει ότι: διέπονται σήμερα αποκλειστικά από τις γενικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, και από
το άρθρο 2 του ν.1703/1987 (όπως αντικαταστάθηκε. με το άρθρο 1 παρ.5 του ν.2235/94), το οποίο ορίζει ότι:


1. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Η μίσθωση κύριας κατοικίας έχει τριετή ελάχιστη διάρκεια, υποχρεωτική και για τα δύο μέρη, ακόμα και αν έχει συμφωνηθεί βραχύτερος χρόνος. Συντόμευση
της τριετίας επιτρέπεται μόνο με νεότερη συμβολαιογραφική πράξη, καταρτιζόμενη τουλάχιστον έξη μήνες μετά την έναρξη της μίσθωσης.

2. ΜΙΣΘΩΜΑ - ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΙΣΘΩΜΑΤΟΣ: Κάθε συμφωνία για το ύψος του μισθώματος αλλά και για την μετέπειτα σταδιακή αναπροσαρμογή του, που συμπεριλαμβάνεται στο μισθωτήριο νομικά είναι απολύτως έγκυρη, όμως σήμερα, η συμφωνία υψηλών ποσοστών αναπροσαρμογής δύσκολα τηρείται στην πράξη.

3. ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΕΤΙΑΣ: Στις περιπτώσεις που ο συμβατικός χρόνος ορίστηκε μικρότερος από την τριετία χωρίς να συμφωνηθεί ο τρόπος αναπροσαρμογής του ενοικίου για το υπόλοιπο διάστημα μέχρι τη συμπλήρωσή της, τότε το καταβαλλόμενο μίσθωμα μέχρι τη λήξη της τριετίας εκ του νόμου πρέπει να αναπροσαρμόζεται ετησίως όπως και στις επαγγελματικές μισθώσεις, ήτοι κατά ποσοστό ίσο με 75% της μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή. Η ρύθμιση αυτή δεν έχει σήμερα πρακτική αξία δεδομένου ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή είναι αρνητικός, πράγμα που οδηγεί στον προσδιορισμό του μηνιαίου μισθώματος σε σταθερό ποσό καθόλη τη διάρκεια της τριετίας.

4. ΧΡΗΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ: Στις παραπάνω ρυθμίσεις υπάγονται μόνο οι μισθώσεις στις οποίες το μίσθιο χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία του μισθωτή. Δεν υπάγονται στις
διατάξεις αυτές οι μισθώσεις για δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία, ή προσωρινή διαμονή. Αν το μίσθιο χρησιμοποιείται για οικογενειακή στέγη, πρέπει κατά τη σύνταξή του να αναγράφεται το πλήρες ονοματεπώνυμο της/του συζύγου.

5. ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΛΟΓΩ ΛΗΞΗΣ: Μοναδική προϋπόθεση για την καταγγελία μίσθωσης κύριας κατοικίας από τον εκμισθωτή είναι η παρέλευση τριετίας από την έναρξή της.
Καταγγελία για ιδιοκατοίκηση δεν υφίσταται πλέον.

6. ΜΗ ΠΛΗΡΩΜΗ ΜΙΣΘΩΜΑΤΟΣ:
Συνηθισμένο δυστυχώς σήμερα το φαινόμενο αυτό, πρέπει να αντιμετωπίζεται με ψυχραιμία, κατανόηση, αλλά και αποφασιστικότητα από τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες. Ηδη έχει καθιερωθεί ταχεία διαδικασία έκδοσης δικαστικής «διαταγής απόδοσης μισθίου» χωρίς ακροαματική διαδικασία, αναβολές, μάρτυρες κλπ., εναντίον όσων ενοικιαστών αρνούνται να καταβάλουν τα μισθώματα, αφού πρώτα προσκληθούν με έγγραφη πρόσκληση του εκμισθωτή. Περισσότερες πληροφορίες από την ειδική σελίδα μας για τη δυστροπία καταβολής μισθωμάτων.


7. ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Η Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ότι ο δίκαιος αγώνας μας για την απελευθέρωση των μισθώσεων διήρκεσε 19 χρόνια (1978- 1997)για να επιτύχουμε την ομαλή και επ’ ωφελεία όλων, λειτουργία της αγοράς, και ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων ότι είναι πολλοί εκείνοι που νοσταλγούν το ενοικιοστάσιο και αναζητούν προφάσεις για την επαναφορά του! Ας μην ξεχνούν λοιπόν ποτέ αφ ενός ότι ο καλός μισθωτής είναι προτιμότερος από το «καλό» μίσθωμα και αφ ετέρου ότι δεν πρέπει ποτέ να φτάνουν στα δικαστήρια εάν προηγουμένως δεν εξαντλήσουν όλα τα μέσα συμβιβαστικής επίλυσης των διαφορών τους με τον ενοικιαστή τους!


Tags: Άρθρα
Loading...